‘Meedenken met echte vraagstukken maakt onderwijs betekenisvol’

Van planten in huis voor extra zuurstof tot een leenrollator met navigatie en een nood-button. Op 29 september kwamen twaalf studenten van verschillende opleidingen van Deltion bijeen in De HBS in Kampen voor een hackathon. De groep bestond uit Nederlandse studenten en uitwisselingstudenten uit Finland en Baskenland. Zij gingen aan de slag met de vraag: hoe zorgen we dat de toekomstige bewoners van De HBS met een intensieve zorgvraag zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen? Dat leverde veel ideeën en inzichten op. We blikken terug op de hackathon met Jolanda van Til,  projectleider Practoraat Gezondheid & Technologie, en Irene Blankvoort, projectleider van De HBS.

Er namen 12 studenten van verschillende opleidingen (zorg, techniek, ICT, media) deel aan de hackathon. Hoe kijk je terug op het event en op hun deelname?
Jolanda: ‘Ik kijk terug op een geslaagd event. Het was mooi om te zien dat studenten vanuit verschillende achtergronden met elkaar op een gestructureerde manier aan de slag gingen om tot oplossingen te komen voor de vraagstukken van IJsselheem. En daarin zoekend naar hoe ze elkaar kunnen aanvullen met de kennis die ze hebben. Vanuit 'de theorie' weten we dat deze methodiek werkt, maar het is gaaf om te ervaren dat het in het echt ook zo is. Doordat het echte vraagstukken zijn, hebben studenten ook het idee dat ze van betekenis zijn voor de ontwikkeling van De HBS Kampen. Dat maakt het onderwijs betekenisvol. Ze hebben het idee dat wat ze doen ook echt van waarde is.’

Met welk doel organiseerde Deltion de hackathon? 
Jolanda: ‘Deltion vindt het belangrijk dat technologie een stevige plek krijgt in de zorg- en welzijnsopleidingen en dat de wereld 'Mens en gezondheid' een plek krijgt binnen de opleidingen van techniek en ICT. In de toekomst hebben we immers ook techneuten en ict’ers nodig die willen werken in de context van zorg en welzijn. Dan willen we ook nog dat deze studentgroepen gaan samenwerken. En dat deze studenten innovatief vakmanschap in de praktijk zichtbaar maken: ze zijn nieuwsgierig, staan open voor vernieuwingen en dragen bij aan de implementatie van vernieuwingen in de praktijk. Vanuit het Practoraat Gezondheid & Technologie worden activiteiten en onderzoeken gerealiseerd die hieraan bijdragen. We willen het kenniscentrum zijn op dit gebied en samen met organisaties en bedrijven optrekken om te werken aan de uitdagingen die er zijn. Samen ontwikkelen en leren om ons onderwijs optimaal aan te laten sluiten bij dat wat het werkveld vraagt.’

Hoe heb je de samenwerking met IJsselheem ervaren? 
Jolanda: ‘De samenwerking met IJsselheem en de betrokkenen bij De HBS Kampen was heel plezierig. Vanuit Deltion zijn we op deze manier nauw betrokken bij de vraagstukken die er nu in de zorg zijn en hoe we dit mee kunnen nemen in ons onderwijs. Het is mooi om te zien dat wat we van tevoren hadden gehoopt, ook heeft opgebracht wat we wilden. De hackathon is wat mij betreft een spin off geweest voor hoe we in de toekomst in gezamenlijkheid nog meer ideeën concreet uit kunnen gaan werken.’

Wat heeft de hackathon aan ideeën opgebracht voor De HBS?
Irene: ‘De studenten werden onderverdeeld in drie groepen en kregen een casus voorgelegd. Dat waren: Hoe wordt een huis een thuis?, hoe zorgen we voor voldoende frisse lucht in de appartementen? En: hoe komen mensen met dementie makkelijk buiten en veilig weer thuis? De groep met de vraag ‘Hoe wordt een huis een thuis?’ eindigde de presentatie met ‘Home is where the heart is’. Dit zegt iets over het belang van het sociale aspect. Dat betekent ook in gesprek gaan met de toekomstige bewoner, met de bewoners onderling, de naasten van de bewoners betrekken en de buren van het pand. Organiseer bijvoorbeeld een workshop voor de buren met het thema dementie. Heel verrassend vond ik bijvoorbeeld ook het idee van ‘planten’ bij het thema frisse lucht. Het is een simpele oplossing, goedkoop en decoratief en dient daarmee meerdere doeleinden. Ander goed idee is een leenrollator met navigatie en buttons zoals een ‘noodgeval-button’ en een ‘naar huis-button’.

Wat gaat er gebeuren met de uitkomsten van de hackathon en worden de ideeën meegenomen bij de ontwikkeling van de appartementen in De HBS?
Irene: ‘De hackathon heeft een mooie mix van technologische en sociale ideeën opgeleverd, van meer verkeerslichten in de omgeving tot aan planten in huis. Tijdens de hackathon hebben de studenten en docenten bewust stil gestaan bij het leven en de omgevingswereld van iemand met dementie. Door de toename van het aantal mensen met dementie is het belangrijk dat meer mensen betrokken raken bij of informatie krijgen over het onderwerp. Juist jongeren kunnen daarin een belangrijke rol spelen. Zij zijn naast lid van de samenleving misschien wel potentiële medewerkers in de zorg. De HBS is straks overigens niet alleen een woonplek voor mensen met dementie. Ook mensen met somatische klachten bieden wij een thuis. De geleverde input en ideeën nemen we mee bij de invulling van het thuis- en leefconcept. Dat geldt ook voor de opbrengsten van de co-creatiesessies.

De Hackathon vond plaats in een Internationale setting vanuit het ErasmusPlus project 'Team WE'.